Логотип Казан Утлары
Публицистика

Разия ханым Фәезова

Аңа китәргә иртә иде еле, яше да апла ни э/р түгел, саламатлеге да түзәрлек шикелле иде Кулындагы эшен тәмамлаганнан соң. ул яңадан сеекле язучысы Галим ман Ибраһимов иҗатына кайтып, аның русча басылмаган әсәрләрен тәрҗемә итү дәрте белән рухланып яши иде Ләкин рәхимсез үлем аңа теләкләрен гамәлгә ашырырга форсат бирмәде. Балтик диңгезе буена эшләргә һәм дәяаламырга киткән җиреннән барыл тапты Раэияиың яза торган җемләсе уртасында еэелде әйтәсе сүзе әйтелеп бетмичә калды. Шулай да күп милләтле сояет әдәбиятында, меңләгән укучылары һәм дуслары күңелендә Резня ханымны сагынып сейләрлек якты истәлекләр күп саклана Разия Зыятдин кызы Фәезояа М Горький исемендәге әдәбият институтын уңышль тәмамлаганнан соң озак еллар совет матур әдәбиятының үзәгендә — А. Фадеев һем Н. Тихоновлар заманында СССР Язучылар союзы оешмасында эшләде Ул милли әдәбиятларга аңа хас киң күңеллелек, юмартлык һәм тырышлык белән колачларын тагын да киңрәк җәяргә, яшь талантларга Ботенсоюз мәйданына кыюрак атларга ярдам итте Урта Азиядә. Идел буе әдип һәм шагыйрьләре арасында «Разия ханым* диген исем шул заманнардан бирле һәркем тарафыннан зур ихтирам белән рәхмәт хисләре белән телгә алына Разия ханымның тагын бер иң кадерле истәлеге — аның тәрҗемәләре Галимҗан Ибраһимовның иң мәшһүр романнары. Г Бәшировның. А Расихның роман һем повестьлары миллионнарча тираж белән бетен союзга рус телендә аның тәрҗемәсәидә таралды Шулай ук ул русчага кайбер кыргыз һәм үзбәк язучыларын дә тәрҗемә итте. Рус һәм милли әдәбиятларның специфик үзенчәлекләрен ике телнең дә нечкәлекләрен бик яхшы белүе, тирен теоретик белеме баи тормыш тәҗрибәсе һәм ис киткеч тырышлыгы нәтиҗәсендә Разия ханым тәрҗемәиең оригиналга соклангыч дәрәҗәдә тәңгәллегенә иреште Ул. мәрхүмә, һәр китапның тәрҗемәсен, гүя әсәрне үзе иҗат иткәндәй, дәртләнеп һәм кайнарланып зшли, аерата уңышлы чыккан урыннарына балаларча куана торган иде Әйтәсе сүзләре күл идә әле Разияның Ул Мескәүдә Муса Җәлил Әхмәт Фәйзи Махмуд Максудлар белән якыннан аралашып, алар белен дус булып яшәде Дусларының тормышы Һәм иҗатлары хакында бик җитди мәкаләләр язарга ниятләнә иде Чын мәгънәсендә матур кеше иде Разия ханым Тесе-бите acre-башы гына түгел, «олкыфигыле, эчкерсез киң күңелле булуы, якты чырае, кешеләргә туганнарча яхшы мәиәсәбәте. кылган гамәле белән дә матур иде Шәхси тормышында булсын, ода биятта булсын, ул гомере буена ялганга, ясалмалылыкка, фальшька каршы булды гомере буена гаделлек эчен кереште Бик күпләрнең якын дусты, акыллы киңәшчесе иде Разня ханым.