Илдус Заһидуллин автор яңалыклары

• 30 марта 2024 - 17:00

  ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)

  

  Коръән һәм дини китаплар бастыру да дини активлыкның матур үрнәге булып тора. Китап бастыру татар зыялылары һәм сәүдәгәрләренең уртак максатчан эшчәнлеге,

  802

  0

  0
• 29 марта 2024 - 15:00

  ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)

  

  Мәчетләрне без табыш китерми торган вакыфларга тиңлибез.

  941

  0

  0
• 28 марта 2024 - 15:00

  ТАТАР СӘҮДӘГӘРЛӘРЕ ИСЛАМ ДИНЕН ТАРАТУ СИСТЕМАСЫНДА (дәвамы)

  

  XVIII гасырның икенче яртысы – XIX йөзнең беренче яртысында татар шәһәр җәмгыятьләре оешу, нигездә, Урта Азия дәүләтләре һәм Казакъ даласында сәүдә итүнең нәтиҗәсе буларак күзаллана.

  707

  0

  0
• 27 марта 2024 - 15:00

  Татар сәүдәгәрләре ислам динен тарату системасында

  

  XVI гасырның икенче яртысы – XVII йөздә татарлар арасында сәүдә белән шөгыльләнүчеләр булмаган түгел. Әйтик, күпсанлы Казан кирмәне гарнизонына кышка азык-төлекне татар алыпсатарлары туплап биргән.

  695

  0

  0
• 30 января 2024 - 11:00

  Казан ханлыгында ислам дине

  

  Һәр империянең оешу, чәчәк ату һәм таркалу дәвере була. Кодрәтле Җучи Олысы да бу мәҗбүрияттән котыла алмый, билгеле. Алтын Урта дәүләтенең таркалу механизмын хәрәкәткә китерүче төп көч итеп чыңгызлыларның тәхет өчен көрәштә бер-берсенең канын коюлары да, илдә башланган тирән сәяси кризис та күрсәтелә ала.

  1374

  0

  1
• 29 декабря 2023 - 11:00

  Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте (дәвамы)

  

  Керәшен татарларының дин иреге өчен көрәше, беренче чиратта, Россия империясендә демократик хокуклар өчен көрәш дип бәяләнә.

  1355

  0

  2
• 28 декабря 2023 - 11:00

  Керәшен татарларының мөселманлыкка кайту хәрәкәте

  

  Мөселманлыкка кайткан керәшеннәрнең рухи ныклыгы туган авылларындагы мөселман мохитенә бәйле икәнен яхшы белгән хакимият 1832-1836 елларда Казан, Сембер, Оренбург губерналарында яңадан башланган мөселманлыкка кайту хәрәкәтен туктату өчен өч дистәдән артык авылдан аларның гаиләләрен рус авылларына күчерә.

  1510

  0

  2
• 11 октября 2023 - 11:00

  1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара (дәвамы)

  

  1897 елгы Беренче гомуми җанисәп мөселман җәмгыятенең яңалыкларга мөнәсәбәтен күрсәтүче билгегә әйләнә. Ул татар мөселман җәмгыятенең ябык, йомык булуын, хакимият һәм иҗтимагый оешмалар белән социаль хезмәттәшлеккә әзер түгеллеген тагын бер тапкыр зур масштабта дәлилли.

  1794

  0

  1
• 10 октября 2023 - 15:00

  1897 елгы беренче гомуми халык санын алу: татар җәмгыятен үзгәрткән чара

  

  Беренче гомуми җанисәп татар җәмгыятен берләштерүгә этәргеч бирә, халык һәм зыялылар арасында яңа фикерләр, күзаллаулар формалаштыра. Әлеге чарадан шактый каршылыклар белән узган татар дөньясы үзе өчен саллы нәтиҗәләр ясый, беренче карашка статистик операция булган җанисәп татар халкы тарихында яңа күренешләргә (уңайларына да, тискәреләренә дә) старт бирә. 

  1511

  0

  1
• 28 сентября 2023 - 11:00

  КАЗАН ХАНЛЫГЫНДА ИСЛАМ ДИНЕ (дәвамы)

  

  Казан тарихының хәлиткеч көннәрендә рус елъязмаларында «Кулшәриф мулла» исеме белән аталып килгән шәхес баш сәед итеп билгеләнә. Ул да Әстерхан сәеде Мансурның улы була.

  1339

  0

  1
• 27 сентября 2023 - 15:00

  Казан ханлыгында ислам дине (дәвамы)

  

  Өстенлекле катлам вәкилләренә руханилар, гаскәриләр, сәүдәгәрләр кергән, түбән катламны һөнәрчеләр, игенчеләр һәм кол-чуралар тәшкил иткән. Халык 700 дән артык авылда һәм Алат, Арча, Җөри, Чаллы, Кашан, Алабуга кебек шәһәрләрдә  көн күргән.

  1250

  0

  0
• 3 августа 2023 - 11:00

  Төрле чор җанисәп мәгълүматларында татарларның саннарында аермалар һәм моның кайбер сәбәпләре турында

  

  Россия империясендә уздырылган җанисәпләр вакытында аерым бер төбәкләрдә татарларның саны кискен үзгәреп тору, бигрәк тә Урта Иделдә яшәүчеләрнең Көньяк Урал төбәгенә дулкын-дулкын булып күченүләре, гомумән, татарларның Россия буенча таралып яшәүләре төрлечә аңлатыла, бәхәсләргә дә урын калдыра.

  1474

  0

  2
• 5 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Россия империясендә халыкның социаль статусы дәүләт тарафыннан кабул ителгән сословие страталары буенча, ягъни кешеләрнең хокуклары һәм бурычлары аларның, гадәттә, нәсел-нәсәбенә бәйле рәвештә билгеле бер сословиегә керүләре белән билгеләнә.

  1446

  0

  1
• 4 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Җанисәп кәгазьләрендә, ревизия документларында чагылыш тапкан мондый мәгълүматлар, күргәнебезчә, татарларның көнкүрешен, татар дөньясындагы үзгәрешләрне бик ачык күрергә, күзәтергә мөмкинлек бирә.

  1608

  0

  1
• 2 мая 2023 - 11:00

  Россиядә халык санын алу тарихы (дәвамы)

  

  Тәүге тапкыр Уфа өязенә йомышлы татарлар 1574 елны, Уфа кирмәне төзелгәндә килеп урнаша һәм кирмәнне, чик буйларын саклаучыларга әйләнә. Турыдан-туры Уфа воеводасына буйсынганга, Казан воеводасы йомышлыларыннан аермалы буларак, аларга дәүләт җир биләмәсе бирми.

  1677

  0

  2